Skip to content

Michał Zdunik, Szczegółowa teoria życia i umierania

Teatr Polskiego Radia

Reżyseria: Michał Zdunik
Realizacja akustyczna: Maciej Kubera, współpraca: Marlena Korman
Opracowanie muzyczne: Katarzyna Wesołowska, Michał Zdunik, Maciej Kubera
Wykonanie muzyki: Katarzyna Wesołowska (fortepian w utworach klasycznych),
Michał Zdunik (fortepian w improwizacjach), Maciej Kubera (wiolonczela)

Premiera: 2.09.2018, Program Pierwszy Polskiego Radia

Obsada:
Marta Kurzak – Magdalena Gross
Wiktoria Gorodeckaja – Antonina Żabińska
Marta Wągrocka – Chór
Piotr Adamczyk – Nieobecność Jana
Piotr Bajtlik – Dziennikarz
Krzysztof Banaszyk – Spiker
Łukasz Borkowski- Głos I
Stanisław Brudny – Ryszard Żabiński
Jarosław Gajewski – dr Szymon Tenenbaum, Stary krytyk muzyczny
Filip Kosior – inny głos, Głos II
Łukasz Lewandowski – Autor
Włodzimierz Press – Gość

Dramat powstał w ramach Stypendium Artystycznego Miasta Stołecznego Warszawy na rok 2017.

Słuchowisko zdobyło Nagrodę Honorową im. Krzysztofa Zaleskiego za twórczość odrzucającą stereotypy i łatwe nowinki, umocowaną w pamięci i historii, dotyczącą problemów współczesności na XIX Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Telewizji Polskiej „Dwa Teatry – Sopot 2019”.

Posłuchaj słuchowiska na stronach Polskiego Radia (link) – w witrynie także dodatkowe informacje

Muzyka do słuchowiska (fragment)

Fragment Eseju Janusza Łastowieckiego o słuchowiskach na Festiwalu Dwa Teatry 2019.

Szczegółowa teoria życia i umierania to poetyckie słuchowisko, poświęcone wojennym dziejom warszawskiego ogrodu zoologicznego oraz losom Jana i Antoniny Żabińskich, którzy prowadzili stołeczne ZOO. Heroiczne małżeństwo, narażając własne życie, ukrywało w swojej willi skazanych na zagładę Żydów.

W słuchowisku, zrealizowanym w formie polifonicznej, radiowej audycji, powracają zmarli, swoje wersje zdarzeń opowiadają świadkowie, gdzieś z oddali dobiega echo dawnych dni. Jednak do przeszłości nie można tak łatwo dotrzeć – zdania się urywają, postaci z zaświatów, które przybyły, nagle odchodzą, wzywane do wieczności. Gdzieś głęboko skrywają tajemnicę życia i umierania.

U Michała Zdunika, w „Szczegółowej teorii życia i umierania” spacerujemy pośród dźwięków, w pobliżu willi Jana i Antoniny Żabińskich, przechodzimy po ogrodzie zoologicznym, który w czasie II wojny światowej miał stanowić azyl nie tylko dla zwierząt, jak się później okazało. Słyszymy, że w harmonii dobrego ogrodu rosną dobre drzewa, w koronach których ptaki maja swoje gniazda. Rosną tu dobre owoce, a „Bóg, którego już nie ma, widział, że to jest dobre”. Lew trzymał swoją głowę na piersi człowieka, a „hieny nie czekały na padlinę tylko piły mleko z butelek jak małe dzieci”. W tym samym ogrodzie dobiegają nas po chwili słowa innej bajki, w której „mama i tata poszli do gazu”. Biblijną harmonię zastępuje kakofonia. Krzyk umierających zwierząt, bombardowanych i dobijanych przez wojnę. Zdunik ocala jednak świat, z krzyku zwierząt dochodzą do niego głosy niemych świadków (znakomici Stanisław Brudny, Wiktoria Gorodeckaja, Marta Wągrocka, Piotr Bajtlik). Taśma magnetofonowa z nagranymi głosami świadków wypełniona jest ciszą. Świat wojennego ZOO trzeba jednak wyjaśnić, bo nie ma nic bardziej śmiertelnego niż nieopisany świat. Pozostaje opowieść, rozpisana na nieobecne głosy. Po „Gate O” to kolejny ważny głos Zdunika, który obok Małgorzaty Sikorskiej-Miszczuk („Walizka” – Grand Prix 2009, „Ten liść nazywa się Europa”) przywraca kategorię radiowego dramatu poetyckiego, tak ważnego w nowoczesnej koncepcji teatru wyobraźni. Warto tu dodać znakomitą współpracę autora z reżyserem dźwięku, Maciejem Kuberą, który interesująco zrealizował kilka innych sopockich produkcji („Tangibile” Lidii Amejko w reż. Anny Wieczur-Bluszcz czy wspomnianą już „Annę Kareninę” i „Sen”).

Janusz Łastowiecki, Dalekie echo zagubionego ptaka, e-teatr.pl, czytaj całość.

Zdjęcia z sesji nagraniowych słuchowiska: Krzysztof Sielicki